Een droge mond is een dagelijks probleem waarbij het oncomfortabel is om te slikken, eten of spreken. Het is een aandoening waarbij niet genoeg speeksel geproduceerd wordt om de mond vochtig te houden. Je dokter of verpleegkundige vertelt niet altijd dat een droge mond een bijwerking kan zijn van een voorgeschreven medicijn, maar het kan hier wel degelijk door veroorzaakt worden. Wat je ook doet, stop niet met je medicijnen maar laat je verpleegkundige zo snel mogelijk weten dat je last hebt van een droge mond. Een droge mond kan ook een teken van een aandoening zoals suikerziekte zijn, dus zorg ervoor dat je het je verpleegkundige of tandarts laat weten als je er last van krijgt.
Oorzaken van een droge mond
Stress en angst kunnen bijdragen aan een droge mond, net zoals de medicijnen die daartegen gebruikt worden. Het is belangrijk dat je met je tandarts over zaken praat die te maken hebben met je algehele gezondheid, want alles dat het risico op een droge mond verhoogt, verhoogt ook het risico op tandvleesproblemen. Je tandarts kan adviseren om extra aandacht te besteden aan je dagelijkse mondverzorgingsroutine en om een extra poetsbeurt voor je tanden in te plannen tijdens een periode van verhoogd risico, zoals tijdens een zwangerschap of voorafgaand aan chemotherapie.
Ervaar je plotseling symptomen van een droge mond, dan kan dit komen doordat je begonnen bent met het nemen van een bepaald medicijn. Medicijnen zijn een van de grootste oorzaken van een droge mond. Het is zelfs zo dat medicijnen circa 90% van alle gevallen van een droge mond veroorzaken, aldus de Amerikaanse Academy of General Dentistry. Je kunt wellicht niet stoppen met je medicijnen, maar houd je tandarts op de hoogte als er een verandering optreedt in je algehele gezondheid en je begint met medicijnen. Antidepressiva, antihistaminen, ontstekingsremmers en medicatie tegen een hoge bloeddruk zijn slechts enkele van de vele soorten medicijnen die kunnen bijdragen aan een droge mond. Daarnaast kunnen chronische ziekten zoals diabetes, nierziekte, lupus en medische behandelingen zoals chemo- en bestralingstherapie een oorzaak zijn.
Als je langdurig en ernstig last hebt van een droge mond, bespreek dan met je arts of het mogelijk is om een lagere dosis te nemen van het medicijn dat de oorzaak is van het probleem, of dat het eventueel mogelijk is om een ander medicijn te krijgen. Iedereen reageert anders op medicijnen, dus het gebruik van een ander medicijn dat dezelfde werking heeft kan hetzelfde resultaat en een minder droge mond opleveren.
Medische problemen gerelateerd aan een droge mond
We zijn meestal niet bewust met het vocht in onze mond bezig, tot onze mond droog wordt. Een groot aantal aandoeningen kan de oorzaak zijn van een droge mond (ook wel xerostomie genoemd), waaronder:
Behandelingen tegen kanker: Als je kanker in je hoofd of nek hebt en daarvoor wordt bestraald, is een droge mond een algemene bijwerking, omdat de straling niet alleen de kanker vernietigt maar ook de speekselklieren beschadigt. Sommige medicijnen tegen kanker (waar dan ook in het lichaam) kunnen ook een droge mond veroorzaken.
Voorgeschreven medicijnen: Honderden algemene medicijnen, waaronder veel soorten antidepressiva en medicijnen tegen een hoge bloeddruk, kunnen bijdragen aan een droge mond. Neem je medicijnen waardoor je mond droog aanvoelt, zorg er dan extra goed voor dat je je tanden poetst en goed flost.
Zenuwschade: Bepaalde verwondingen aan het hoofd of de nek kunnen specifieke zenuwen beschadigen waardoor de speekselklieren meer speeksel aanmaken.
Chronische ziekten: Onder andere diabetes, hiv/aids en de ziekte van Parkinson kunnen bijdragen aan een chronische droge mond. Sommige ouderen leiden aan het syndroom van Sjögren, een auto-immuunziekte die gekenmerkt wordt door extreem droge ogen en een droge mond. Het syndroom van Sjögren treedt op bij oudere volwassenen en komt vaker voor bij vrouwen dan mannen. De exacte oorzaak is nog niet duidelijk, maar als jij of iemand die je kent deze ziekte ontwikkelt, is het zeer belangrijk om aandacht te besteden aan een droge mond. Zelfs iemand die zijn hele leven goed zijn gebit heeft verzorgd kan last krijgen van tandbederf, simpelweg door de buitensporig droge mond waar deze ziekte mee gepaard gaat.
Medicijngebruik: Van methamfetamines is het bekend dat ze een droge mond kunnen veroorzaken.
Symptomen van een droge mond
Voelt je mond droog en plakkerig als je 's morgens wakker wordt? Voel je de aandrang om veel water te drinken? Door een droge mond kan het moeilijk zijn om te slikken, voedsel te kauwen of duidelijk te spreken. Door een droge mond kan je zeer snel tandbederf krijgen, en soms zijn er geen waarschuwingssignalen voor deze aandoening. Een onbehandelde droge mond kan ook leiden tot een slechte adem, waarbij anderen soms een muffe geur ruiken.
Een droog of plakkerig gevoel in de mond dat aanvoelt alsof je mond vol zit met watten.
Een branderig gevoel in de mond of op de tong en soms voelt de tong aan als schoenleer.
Moeite met of ongemak tijdens kauwen, slikken of spreken.
Droge lippen en keel of pijnlijke plekken in de mond.
Heb ik een droge mond?
Denk je dat je een droge mond hebt, maar weet je het niet zeker, stel jezelf dan de volgende vragen:
Neem je dagelijks een of meerdere voorgeschreven medicijnen?
Voelt je mond droog en plakkerig aan wanneer je 's morgens wakker wordt?
Heb je moeite met slikken of spreken?
Drink je veel water om te voorkomen dat je mond droog aanvoelt?
Voelt je keel droog en je mond soms branderig aan?
Voelt je tong branderig aan of is de kleur van je tong donkerder rood geworden?
Voelt je tong soms zo droog aan als schoenleer?
Heb je soms pijnlijke plekken in je mond of op je tong die niet weggaan?
Als je één of meer van deze vragen met "ja" hebt beantwoord, praat er dan over met je arts en bezoek je tandarts voor meer informatie over wat je kunt doen om het probleem te verhelpen.
Remedies en behandelingen voor een droge mond
Drink overdag en 's avonds regelmatig wat water op kamertemperatuur en zorg dat je altijd een flesje water bij je hebt.
Drink geen water van een extreme temperatuur (zeer warm of koud).
Drink alleen suikervrije dranken en vermijd koolzuurhoudende dranken
Neem tijdens maaltijden iets te drinken, zoals water. Drink water voor, tijdens en na de maaltijd.
Kauw op suikervrije kauwgom of zuig op suikervrije snoepjes om de aanmaak van speeksel te stimuleren.
Vermijd roken en het drinken van alcohol. Zowel alcoholische dranken als roken zorgen voor een droge mond en verhogen het risico op tandvleesziekten en mondkanker.
Gebruik je een mondspoeling, kies er dan een die alcoholvrij is. Lees het etiket en kies een product waarbij geen alcohol als ingrediënt staat.
