Een geografische tong of landkaarttong is een milde ontsteking in de mond die een onregelmatig patroon op de tong veroorzaakt die op een landkaart lijkt. Mensen met een geografische tong ontwikkelen gladde, rode plekken op de tong zonder de kleine bobbeltjes (papillen) die er normaal op het oppervlak van de tong zitten.
Rond deze rode vlekken zijn bobbelige, randen te zien aan de bovenkant of zijkant van de tong (hoewel geografische tong in zeldzame gevallen ook andere delen van de mond kan aantasten).
Buiten de ontbrekende laag papillen op je tong, heeft geografische tong verder nauwelijks symptomen – hoewel 1 op de 10 mensen met deze aandoening gevoeligheid waarneemt bij het eten van sterk gekruid of zure voeding. Deze symptomen kunnen enkele maanden aanhouden voordat ze weer verdwijnen. In dit geval kan de arts een behandeling voorschrijven, die we in dit artikel verder bespreken.
Geografische tong treft ongeveer 1% - 3% van mensen wereldwijd, en ondanks het feit dat het er alarmerend uitziet, is het ongevaarlijk en niet besmettelijk. Een landkaarttong ziet er ongeveer hetzelfde uit als een andere aandoening die kloofjestong heet en die ongelijkmatige groeven in de tong veroorzaakt, maak dus een afspraak met je huisarts voor een juiste diagnose.
Geografische tong komt bij kinderen nauwelijks voor, hoewel de aandoening op elke leeftijd kan optreden. Vrouwen hebben twee keer zoveel kans het te krijgen dan mannen.
Wat is de oorzaak van een geografische tong?
Artsen hebben niet alle antwoorden met betrekking tot de oorzaken van een landkaarttong - hoewel het vaak binnen families voorkomt, de genen spelen dus waarschijnlijk een rol bij je kans deze aandoening te krijgen. Symptomen van geografische tong kunnen ook heviger worden als gevolg van de volgende risicofactoren:
Psoriasis
Er wordt een verband vermoed tussen een geografische tong en psoriasis, een huidontstekingsaandoening die zorgt voor jeuk en schilferige huiduitslag.
Hormonale schommelingen
Er zijn gevallen bekend van landkaarttong bij vrouwen die stoppen met de pil, wat zou kunnen betekenen dat hormonale schommelingen de kans op deze aandoening kunnen vergroten.
Allergieën
Als je last hebt van opvlammingen, eczeem of hooikoorts, kan dit de kans dat je een geografische tong krijgt vergroten.
Diabetes
Er is mogelijk een verband tussen geografische tong en suikerziekte, met name type 1 diabetes.
Sterk gekruid of zure voeding
Sommige mensen met een landkaarttong voelen ongemak of overgevoeligheid wanneer ze sterk gekruid of zure voeding of dranken tot zich nemen. Sigarettenrook of tandpasta kan de symptomen eveneens activeren. Als dit het geval is, kun je een tandpasta proberen die speciaal is ontwikkeld voor een gevoelige mond.
Vitaminetekorten
Mensen met een te laag gehalte aan ijzer, zink, foliumzuur of vitamine B hebben mogelijk een grotere kans om een geografische tong te krijgen.
Astma
Er is onderzoek gedaan naar het verband tussen astma en een landkaarttong, die beiden kunnen opvlammen door omgevingsfactoren.
Stress
Emotionele stress en zorgen maken zijn mogelijke risicofactoren voor het ontwikkelen van een geografische tong.
Symptomen van een geografische tong
Hoewel sommige mensen helemaal geen last hebben van symptomen, is het meest voorkomende teken van een geografische tong een op een landkaart lijkend, onregelmatig patroon op je tong. Hoewel dit vrij ongewoon is, is dit één van de mildere symptomen - andere patiënten maken melding van pijn, ongemak of gevoeligheid van de tong. Lees verder voor een overzicht van de symptomen van een landkaarttong.
Rode vlekken op de tong
De rode vlekken kunnen glad, ruw en gevoelig zijn vergeleken met de andere delen van je tong.
Afwezigheid van papillen
Papillen zijn de kleine bultjes op je tong, die je helpen je voedsel in je mond te houden en te kauwen. Één van de belangrijkste symptomen van een geografische tong is de afwezigheid van papillen op bepaalde delen van de tong, die er normaal gesproken rood, glad en vlekkerig uitzien.
Vlekken op de tong die vaak van plek veranderen
Sommige mensen met een geografische tong ontwikkelen vlekken op andere plaatsen in de mond, zoals de binnenkant van de wangen, het gehemelte of zelfs op het tandvlees.
Ongemak bij het eten
Rond 1 op de 10 patiënten meldt pijn, waaronder ongemak of pijn op de tong bij het eten van gekruide, zure of erg zoete etenswaren. Je kunt last hebben van een licht branderig of prikkend gevoel of pijn op de rode vlekken van de landkaarttong. Deze pijn op de tong zou na verloop van tijd moeten verdwijnen, hoewel het in de toekomst weer terug kan komen.
Behandelingen voor een geografische tong
Omdat een geografische tong een goedaardige, ongevaarlijke aandoening is, hoeft het niet te worden behandeld. Hoewel er geen remedie bekend is voor een geografische tong, kunnen artsen medicijnen voorschrijven om de pijn of het ongemak tijdens het eten te verlichten.
De medicijnen die je arts kan voorschrijven voor de symptomen van je geografische tong kunnen afhangen van andere factoren, maar kunnen onder andere de volgende zijn:
Verdovende middelen voor uitwendig gebruik
Antihistaminicum en verdovend mondwater
Steroïde voor uitwendig gebruik
Tacrolimus voor uitwendig gebruik.
Als je je afvraagt hoe je geografische tong moet behandelen, is het antwoord: overleg met je arts! Naast een formele diagnose van de aandoening en het uitsluiten van andere medische aandoeningen, kan hij of zij je helpen de beste remedie te vinden voor jouw symptomen die passen bij jouw leefstijl.
Als je nog moet wachten op je afspraak, kun je etenswaren die geografische tong verergeren uit je dagelijkse voeding verwijderen. Je kunt bijvoorbeeld gekruide of zure voeding vermijden of een tandpasta kopen van zeer goede kwaliteit, die speciaal bedoeld is voor een gevoelige mond.
Veelgestelde vragen
Hoe lang duurt een geografische tong?
De symptomen van een geografische tong duren meestal enkele maanden, maar dat verschilt van persoon tot persoon – hoewel het later weer kan terugkomen.
Wat is de oorzaak van een geografische tong?
Een geografische tong wordt waarschijnlijk veroorzaakt door genetische factoren, hoewel emotionele stress, allergieën, diabetes en hormonen ook een rol kunnen spelen bij het ontstaan van de aandoening.
Sources:
https://www.webmd.com/oral-health/guide/geographic-tongue
https://www.dentalhealth.org/geographic-tongue
https://dermnetnz.org/topics/geographic-tongue/
