We zien onze tanden elke dag – flossen, poetsen of zelfs even glimlachen voor de spiegel voordat we weggaan. Maar heb je gekeken hoeveel tanden je hebt?
Misschien heb je het juiste aantal tanden geleerd toen je nog op school zat of voordat je een beugel kreeg. Maar naarmate we volwassen worden, verandert onze tandstructuur en neemt het aantal toe wanneer de verstandskiezen beginnen door te komen – het kan dus lastig zijn precies te weten hoeveel tanden je als volwassene hebt.
In onze kinderjaren groeien er 20 primaire tanden (melktanden) die door 32 secundaire of permanente tanden worden vervangen. Onze secundaire tanden hebben verschillende rollen om een gezonde mondfunctie te handhaven en bevatten een reeks weefseltypes.
Hoe meer we weten over waar onze tanden van zijn gemaakt en wat ze doen, des te meer wij kunnen doen om ze de rest van ons leven schoon en gezond te houden.
Waar zijn tanden van gemaakt?
Alle menselijke tanden bestaan uit tandweefsel: cellen die samengroeien om specifieke functies uit te voeren. Elke tand bestaat uit vier soorten weefsel, uiteenlopend van zacht en gevoelig tot hard als bot. Hoewel ze allemaal een andere rol spelen in de anatomie van de tand, vormt elk een integraal onderdeel van onze totale tand- en mondgezondheid.
1. Glazuur
Je glazuur is een soort "bodyguard" – het beschermt je tanden tegen schadelijke bacteriën en infectie en het is het hardste weefsel in je hele lichaam. Deze harde substantie die de buitenste laag van de kroon vormt, bedekt gevoelig zenuwweefsel en biedt de weerstand die je tanden nodig hebben tegen de druk van het kauwen.
Je tandglazuur kan van temperatuur veranderen door warm en koud eten. Dit gebeurt via uitzetten of samentrekken om je tegen pijnlijke gevoelens te beschermen die extreme temperatuurveranderingen veroorzaken. Als je ooit pijn hebt gevoeld tijdens het drinken van een ijskoude frisdrank, is het mogelijk dat je glazuur is begonnen te slijten, waardoor dit koude gevoel doorsijpelt naar de onderliggende zenuwen.
2. Pulpa
De pulpa is het zachte, binnenste deel van de tand. Erg gevoelig met zenuwen en bindweefsel, de pulpa zorgt ook voor voeding via de bloedvaten. De pulpa bestaat uit twee delen: het wortelkanaal en de pulpakamer. Bloed en zenuwsignalen bewegen door het wortelkanaal tot in de pulpakamer.
3. Dentine
Dentine is een harde, geelachtige substantie die onder het glazuur leeft. Dentine zit rondom de pulpa en beschermt het zachte midden van de tand tegen schadelijke bacteriën en geeft tanden een natuurlijk, geelachtig tintje. Het afslijten van glazuur door suikerhoudend of zuur voedsel kan de dentine meer blootstellen, waardoor tanden er geler uit gaan zien. Vandaag de dag heb je echter de keuze uit meerdere methodes om je tanden te bleken.
4. Cement
Cement, zoals de naam al zegt, is ongelooflijk hard – net zo sterk als de botten in je lichaam. Cement is een verkalkt weefsel en bevindt zich in het tandvlees en bedekt de buitenste laag van de wortel. Het helpt bij de reparatie en regeneratie van tanden. Het zorgt er ook voor dat je tanden op hun plaats blijven zitten in het kaakbot.
Tandnamen/Soorten tanden
Wanneer je permanente tanden volledig zijn ontwikkeld, heb je 32 tanden die in verschillende groepen worden onderverdeeld: snijtanden, hoektanden, premolaren, molaren en verstandskiezen.
Het kennen van het aantal menselijke tanden vertelt echter slechts één gedeelte van hoe tanden voedsel verwerken, infecties bestrijden en een mond in gezonde toestand houden. Welke soorten tanden horen bij elke groep en waarvoor worden ze gebruikt?
1. Snijtanden
Glimlach een keer goed naar jezelf in de spiegel en waarschijnlijk zie je je snijtanden dan het eerst. In het midden van je mond heb je 4 snijtanden onder en 4 boven in je mond. Elk met een plat, breed uiterlijk en een beitelvormige rand. Perfect om in je favoriete voedsel te bijten.
2. Hoektanden
Hoektanden worden zo genoemd vanwege hun scherpe, puntige uiterlijk. Twee hoektanden aan de bovenkant en twee aan de onderkant van de mond helpen ons lastiger voedsel te verscheuren, zoals vlees of brood met een korst.
3. Premolaren
Premolaren hebben een platter oppervlak met randjes. Hoewel ze op de molaren lijken, kun je ze daarvan onderscheiden omdat je premolaren kleiner zijn en meer aan de voorkant van je mond zitten, terwijl de molaren achter in de mond zitten. Je hebt 8 premolaren, vier bovenin en vier onderin – door deze symmetrie helpen ze bij het vermalen van voedsel in kleinere stukjes.
4. Molaren
Molaren zijn grote kiezen achter in je mond. Van alle tandtypes zijn ze het sterkst. Met 6 aan de voorzijde en 6 aan de achterzijde vormen ze de "brute kracht" om zelfs het hardste voedsel te vermalen en klein genoeg te maken om te kunnen doorslikken.
5. Verstandskiezen
Helaas worden we er niet verstandiger van, maar de groei van onze verstandskiezen is een teken dat we ouder worden! Verstandskiezen ontwikkelen zich als laatste van alle tanden en staan ook bekend als derde molaren omdat ze helemaal achterin de mond zitten.
Soms moeten verstandskiezen door een tandarts worden getrokken, om de rest van je tanden zonder pijn of zwellingen voldoende ruimte te geven. Maar maak je geen zorgen als dit gebeurt. Je verstandskiezen hebben vrijwel geen functie en zijn eigenlijk alleen maar een voorbeeld van hoe onze lichamen zit in de loop der tijd hebben ontwikkeld.
Sommigen onder ons kunnen tanden verwijderd hebben voor tandheelkundige of medische redenen, maar de meeste volwassenen hebben 32 secundaire tanden. Dat is inclusief verstandskiezen die later doorkomen en mogelijk voor wat pijn zorgen als ze groeien. Spreek met je tandarts als dit voor ongemak zorgt. Hij of zij kan de beste behandeling aanbevelen voor de verwijdering van verstandskiezen.
Bronkoppelingen:
https://www.laurichdentistry.com/how-many-teeth-does-a-human-have/
https://www.healthline.com/health/how-many-teeth-do-adults-have
https://www.webmd.com/oral-health/picture-of-the-teeth#1
https://www.mainstreetsmiles.com/news-and-articles/how-many-teeth-do-children-have/
