LEVENSFASES - BEUGELS

Wat is orthodontie en andere veelvoorkomende termen

Wat is orthodontie en andere veelvoorkomende termen article banner
Delen

Aandraaien

Maandelijkse follow-up-afspraken voor patiënten met blokjesbeugels. De elastiekjes worden vervangen en de boogdraad wordt vervangen of aangedraaid als dat nodig is.

Anterior

Voorin de mond, met name de hoek- en snijtanden.

Apparaat

Elk apparaat, of het nu aan de tanden vastzit of kan worden verwijderd, dat is ontworpen om de tanden te verplaatsen, de positie van de kaak te veranderen of de tanden in hun uiteindelijke positie te houden nadat een beugel is verwijderd. Hieronder vallen onder andere retentiebeugels, buitenboordbeugels enz.

Boogdraad

Een draad die door de blokjes op zijn plek wordt gehouden en de verplaatsing van de tanden geleidt.

Bandjes

Ook wel ligaturen of elastiekjes genoemd. Dit zijn de kleine rubberen ringetjes die de boogdraad op zijn plek houden. Ze zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren.

Beet

Vroeger ook "occlusie" genoemd. Dit verwijst naar de manier waarop de onderste en bovenste tanden samenkomen.

Beetplaat

Een apparaat van acryl dat de overbeet vermindert door te voorkomen dat de achterste tanden tegen elkaar komen.

Twist flex/spalkje

Dit is een permanente retentiebeugel die bestaat uit een draad die op de achterkant van de bovenste en onderste voortanden wordt geplakt. Deze beugel is bedoeld om de tanden op hun huidige positie te houden.

Plakken

Het proces van het vastmaken van blokjes of andere permanente apparaten aan de tanden met een speciale, niet-giftige lijm.

Blokje

Ook "slotje" genoemd. Een klein vierkantje dat direct op de tand wordt geplakt met een tandhechtmiddel of wordt vastgemaakt met orthodontische banden. Blokjes werken als klemmen: ze houden de boogdraden die de tanden verplaatsen op hun plek. Ze kunnen van metaal of doorzichtig zijn en kunnen aan de binnen- en buitenkant van de tanden worden bevestigd.

Buccale buis

Ook wel simpelweg "haakje" genoemd. Dit zijn de kleine metalen haakjes die aan de buitenkant van een blokje of tand worden geplakt. Ze worden gebruikt om elastieken of andere hulponderdelen op hun plek te houden.

Kettingelastiek

Ook wel "power chain" genoemd. Dit is een elastische keten die om meerdere blokjes heen zit om de ruimte tussen de tanden te verkleinen.

Kruisbeet

Ook wel onderbeet genoemd. Dit verwijst naar een gebit waarin de tanden van de bovenkaak binnen de tanden van de onderkaak zitten.

Ontkalking

Dit zijn witte, kalkachtige vlekken op de tanden die een beetje op littekens lijken en worden veroorzaakt door tandplak dat niet op tijd wordt verwijderd.

Diepe beet

Meestal overbeet genoemd. Dit verwijst naar een gebit waarin de tanden van de bovenkaak over de tanden van de onderkaak zitten.

Diasteem

Een ruimte tussen twee tanden (spleetje).

Elastiekje

Ook wel "bandje" genoemd. De kleine rubberen ring die de boogdraad op zijn plaats houdt. Ze zijn verkrijgbaar in allerlei kleuren.

Elastieken

Deze worden vastgemaakt aan de haakjes op de blokjes en verbinden de boven- en onderkaak diagonaal. Ze moeten 3-4 keer per dag door de patiënt worden vervangen zodat ze elastisch blijven. Tenzij de orthodontist iets anders aangeeft, moeten de elastieken altijd worden gebruikt, behalve tijdens het tandenpoetsen, flossen en het eten van een grote maaltijd.

Functionele apparatuur

Dit zijn apparaten die de beweging van de spieren bij het spreken, eten en slikken benutten om kracht te genereren om de tanden te verplaatsen, kaken recht te zetten en de groei van de boven- of de onderkaak te stimuleren. Ze worden ook wel orthopedische apparaten genoemd. Voorbeelden hiervan zijn orthopedische correctoren, activators, bionators, Fränkel-, Herbst- en blokbeugels.

Hawley-retentiebeugel

De meest voorkomende en herkenbare retentiebeugel. Hij is gemaakt van een plaatje van acryl dat is verbonden met een metalen draad die rondom de voorkant van de tanden zit.

Buitenboordbeugel (headgear)

Een apparaat dat buiten de mond wordt gedragen om tractie te genereren en zo de groei te beïnvloeden en de tanden te verplaatsen. De buitenboordbeugel zit aan het hoofd vast met een kinband, nekband of hoofdband. Ook zit hij aan de tanden vast met 2 rubberen elastieken die hem met de haakjes op de tanden verbinden.

Herbst beugel

Een vaste beugel dat wordt gebruikt voor de behandeling van een patiënt in de groei die een onderontwikkelde onderkaak heeft. Het trekt de onderkaak naar voren om de overbeet te verminderen en het profiel van de patiënt te verbeteren.

Retentieboog

Onder deze categorie apparaten vallen onder andere linguale bogen, nances en gehemeltestangen. Ze worden over het algemeen gebruikt om de kiezen op hun plaats te houden. Ze bestaan uit metalen banden die om de kiezen zitten en verbonden worden met metalen draden of banden die het gehemelte kruisen.

Impactie

Situatie waarin een tand niet kan doorkomen, meestal door de positie van het kaakbeen of de omliggende tanden

Invisalign

Systeem van doorzichtige plastic aligners die de tanden rechtzetten door een reeks van 18 tot 30 bitjes te gebruiken. Deze aligners kunnen uit worden gedaan en hebben geen blokjes of draden, zoals traditionele beugels. Invisalign is verkrijgbaar voor volwassenen en tieners, maar niet voor jongere kinderen.

Ligatuurverbinding

Ook wel stalen of metalen verbinding genoemd. Dit is een fijne draad die de boogdraad op zijn plek houdt.

Lipbumper

Een draad met een plastic laagje die aan de voorkant van de blokjes op de ondertanden wordt aangebracht om ruimte te creëren tussen de tanden en lippen.

Beetanomalie/malocclusie

Eenvoudig gezegd een "slechte beet"; tanden die niet goed op elkaar passen.

Mandibula

De onderkaak.

Maxilla

De bovenkaak.

Metalen banden

Ook wel orthodontische banden genoemd. Roestvrijstalen ringen die op de tanden worden vastgezet. Ze zitten om elke tand heen om houvast te bieden voor het blokje/slotje.

Gemengd gebit

Het stadium waarin kinderen een mix van permanente en melktanden hebben.

Mondzweren

Zweren in de mond die worden veroorzaakt door irritatie als gevolg van ruwe blokjes, draden en andere beugelonderdelen. Patiënten met een nieuwe beugel hebben er vaak last van.

Occlusie

Ook wel "beet" genoemd. Dit verwijst naar de manier waarop de bovenste en onderste tanden samenkomen.

Open beet

Bij deze beet zijn er gebieden waar de bovenste en onderste tanden elkaar helemaal niet aanraken.

Orthognatische chirurgie

Chirurgie die wordt uitgevoerd om de kaken recht te zetten. Dit wordt alleen aanbevolen in extreme gevallen.

Overbeet

Situatie waarin de voorste bovenlanden ver over de onderste boventanden heen staan.

Grootte van de overbeet

De afstand tussen de buitenkant van de boven- en ondertanden bij een overbeet.

Orthodontie

Afgeleid van de woorden "ortho", dat "recht" betekent en "odont", dat "tanden" betekent. Dit is een specialisatie binnen de tandheelkunde die zich bezighoudt met de diagnose, preventie en behandeling van gezichtsafwijkingen. Orthodontisten houden zich bezig met het ontwerp, de toepassing en de controle van corrigerende apparaten om de tanden, lippen en kaken in de juiste positie te krijgen om ervoor te zorgen dat het gezicht in balans is.

Orthodontist

Een tandheelkundig specialist die is afgestudeerd als tandarts en een specialisatie heeft in de orthodontie door hiervoor een geaccrediteerd programma te hebben gevolgd. Alle orthodontisten zijn tandartsen, maar niet alle tandartsen zijn orthodontisten.

Orthodontische was

Niet-giftige was die over de blokjes of draden wordt geplaatst om de irritatie te verminderen. Je kunt deze was kopen bij de drogist en bij veel orthodontisten.

Gehemelte

De bovenkant van de mond.

Expansieplaat

Een uitrekbaar apparaat dat wordt gebruikt om de bovenkaak te verbreden. Het kan aan de tanden worden gehecht of worden verbonden door middel van metalen orthodontische banden.

Pendex/pendulum

Twee apparaten die erg op elkaar lijken en worden verbonden met de tanden door middel van 4 orthodontische banden. Ze zijn ontworpen om de bovenste kiezen naar de achterkant van de mond te verplaatsen. Deze apparaten hebben als voordeel dat ze een buitenboordbeugel overbodig maken.

Periodontium

Het weefsel rondom de tanden (het tandvlees).

Fase I

Vroegtijdige orthodontische behandeling, meestal op een leeftijd tussen de 7 en 10 jaar, die plaatsvindt wanneer het kind nog een mix van permanente en melktanden heeft. Deze eerste fase is bedoeld om bepaalde orthodontische problemen te behandelen, zoals positie- en groeiproblemen, die gemakkelijker te corrigeren zijn als de patiënt nog jong is. Fase I-patiënten zullen in een later stadium bijna altijd nog een volledige beugel nodig hebben (fase II genoemd).

Fase II

Ook bekend als "actieve behandeling" of "een volledige beugel". Deze behandelfase wordt gestart wanneer alle permanente tanden zijn doorgekomen.

Posterior

Achterin de mond, met name de kiezen en premolaren.

Power chain

Ook wel kettingelastiek genoemd. Dit is een doorlopende elastieken keten die om meerdere blokjes heen zit om de ruimte tussen de tanden te dichten.

Quad helix

Een apparaat dat een lusdraad gebruikt om de bovenkaak te verbreden. Het wordt gebruikt om een onderbeet te corrigeren.

Retentiebeugel

Een verwijderbaar apparaat dat wordt gedragen om de tanden te stabiliseren in hun nieuwe positie na een orthodontische behandeling. Ze zijn meestal gemaakt van een combinatie van plastic en draad. Er zijn ook permanente retentiebeugels, die meestal bestaan uit draden die achter de bovenste of onderste voortanden worden bevestigd.

Apparaat om een sagittale overbeet te corrigeren

Dit is een apparaat dat grotendeels van acryl is gemaakt en 3 schroeven heeft om de boog van de kaak te vergroten.

Blokjesbeugel zonder elastiekjes

Er zijn blokjesbeugels die geen elastiekjes hebben om de boogdraad op zijn plek te houden en in plaats daarvan gebruikmaken van een metalen clip die open en dicht kan. Ze zijn meestal kleiner dan gewone blokjesbeugels, maar je kunt geen doorzichtige optie of een kleur die op je tandkleur lijkt kiezen. Een blokjesbeugel zonder elastiekjes creëert minder frictie dan een gewone blokjesbeugel, waardoor de behandeling vaak sneller en efficiënter kan worden uitgevoerd.

Spreider

Ook wel "spacers" genoemd. Dit zijn elastieken ringen of metalen veertjes die tussen de tanden worden geplaatst om een kleine ruimte te creëren waarin orthodontische banden kunnen worden geplaatst. Als dat nodig is, worden ze 2 of 3 dagen voordat de beugel wordt geplaatst in de mond aangebracht.

Plaatshouder

Een klein metalen apparaat dat is gemaakt van een band, die om een tand zit, en een open lus. Wordt gebruikt om de ruimte tussen tanden open te houden zodat er voldoende ruimte is en de permanente tand door kan komen.

Veren

Metalen veren die op de boogdraad tussen blokjes worden geplaatst om tegen de tanden te duwen, eraan te trekken en de ruimte tussen tanden te vergroten of verkleinen.

Splint/opbeetplaat

Een doorzichtige kunststoffen aligner die wordt gebruikt voor de behandeling van temporomandibulaire disfunctie en gezichtspijn. Een splint kan zowel op de boven- als op de onderkaken worden gedragen.

TMJ

Temporomandibulair gewricht (temporomandibular joint), ofwel het kaakgewricht. De Engels afkorting wordt vaak gebruikt om naar het TMJ-syndroom, een pijnlijke kaakdisfunctie, te verwijzen.

Tand-positioner

Een doorzicht plastic apparaat dat op een bitje lijkt en wordt gedragen nadat de beugel wordt verwijderd om een lichte verplaatsing van de tanden te realiseren en de occlusie vast te zetten.

Blokbeugel

Een set van twee apparaten die worden gebruikt om de groei van de onderkaak te stimuleren en tegelijkertijd de voorwaartse groei van de bovenkaak te beperken.